Όταν οι αρχαίοι μεγαλουργούσαν!

Σήμερα θα σας μιλήσω για ένα μεγάλο κατασκευαστικό επίτευγμα της αρχαιότητας που ακόμα και σήμερα διδάσκεται στα πανεπιστήμια και που παραμένει άγνωστο στο ευρύ κοινό. Το μεγάλο αυτό κατασκευαστικό επίτευγμα είναι ορατό δια γυμνού οφθαλμού όταν διέρχεστε στην Εθνική Οδό Αθηνών - Λαμίας στο ύψος του Ακραίφνιου Βοιωτίας, λίγο πριν το Κάστρο Βοιωτίας. Αν κοιτάξετε στα δεξιά και στα αριστερά της Εθνικής Οδού θα διαπιστώσετε την ύπαρξη πολλών και μεγάλων σπηλαίων που πιθανόν να σας κάνουν να αναρωτηθείτε για την ιστορία τους. Βρίσκεστε λοιπόν στην περιοχή της πρώην Λίμνης Κωπαΐδας. Η Λίμνη σχηματίστηκε κατά το Πλειόκαινο από τεκτονική εγκρήμνιση και τροφοδοτούταν από τα νερά του Βοιωτικού Κηφισού, του Μέλανα, του Ερκύνα και άλλων μικρότερων ποταμών. Η Λίμνη κάλυπτε μεγάλο τμήμα της πεδιάδας του Ορχομενού και η αποξήρανση της αποτελούσε επιτακτική ανάγκη για πολλές χιλιετίες. Τα πρώτα υδραυλικά έργα για την αποξήρανση της έγιναν τον 13ο αιώνα π.Χ από τον προϊστορικό λαό των Μινυών που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή του Ορχομενού (ανάκτορα τους και τάφοι σώζονται σε ιδιαίτερα καλή κατάσταση στην πόλη του Ορχομενού). Τι σκέφτηκαν λοιπόν οι άνθρωποι; Κατασκεύασαν ειδικές διώρυγες πλάτους 40-60 μέτρων από ειδικά πετρώματα μηδενικής διαπερατότητας στο νερό τα οποία υποβοηθιόντουσαν από ειδικές κυκλώπειες κατασκευές. ώστε να είναι ιδιαίτερα συμπαγείς. Με τα κανάλια αυτά κατάφεραν να διοχετεύσουν το νερό των ποταμών στα σπήλαια που σώζονται ακόμα και σήμερα. Πολλά μάλιστα από τα σπήλαια είναι τεχνητά, αφού τα φυσικά δεν επαρκούσαν. Ένα τέτοιο σπήλαιο είναι η μεγάλη καταβόθρα όπου Ιταλοί σπηλαιολόγοι που τη μελέτησαν το 1974 απέδειξαν ότι το νερό διοχετεύονταν απευθείας στο Β. Ευβοϊκό Κόλπο στην περιοχή της Λάρυμνας. Ο συγκεκριμένος λαός πέτυχε την αποξήρανση της λίμνης. Τα έργα αυτά με τον καιρό και την παρακμή του συγκεκριμένου λαού ατόνησαν και η Λίμνη ξαναγέμισε με νερό. Μάλιστα ο μύθος λέει πως ο Ηρακλής κατέστρεψε τα συγκεκριμένα έργα. Η σημασία εκείνου του έργου είναι τεράστια και πολλές φορές παρομοιάζεται με άλλα μεγάλα επιτεύγματα, όπως τον Παρθενώνα. Φανταστείτε ότι στα μεταγενέστερα χρόνια πολλοί προσπάθησαν να επιχειρήσουν παρόμοια έργα (όπως ο Μ. Αλέξανδρος, ο Επαμεινώνδας και άλλοι) αλλά κανείς τους δεν το κατάφερε. Η τελική αποξήρανση έγινε το 1931 με διοχέτευση των νερών στην Υλίκη.