Δευτέρα 22 Μαρτίου 2010

Χρεωκοπία…. αυτός ο άγνωστος


Αλήθεια πόσο κοντά βρίσκεται η χώρα μας στην χρεωκοπία; Τι συνέπειες θα έχει αυτό για την καθημερινότητα αλλά και το μέλλον της Ελλάδας;

Η κρίση πλέον είναι εδώ, μας χτυπάει την πόρτα. Και εμείς συζητάμε με οικονομικούς όρους για spreads, χρεολύσια, επιτόκια κ.τ.λ. με μια άνεση που θα την ζήλευε και ο πλέον έμπειρος τεχνοκράτης οικονομολόγος. Αλήθεια όμως, με το να συζητάμε για το πόσο είναι το χρέος, με τι επιτόκιο δανειζόμαστε και ποιόν δανειστή να προτιμήσουμε, σε τι μας ωφελεί; Άραγε μπορούμε να δούμε πέρα από αυτά και να κατανοήσουμε τις συνέπειες όλων αυτών;

Χωρίς να θέλω να βγάλω την ουρά μου απέξω, ομολογώ πως κι εγώ αρέσκομαι τον τελευταίο καιρό σε τέτοιου είδους συζητήσεις περί βασικών αρχών της οικονομίας, επιπέδου πρώτου έτους σε οικονομικό πανεπιστήμιο. Οι φήμες όμως της προηγούμενης Παρασκευής περί επικείμενου διαγγέλματος του Πρωθυπουργού στο οποίο θα ανακοίνωνε την χρεωκοπία της χώρας, πραγματικά με ταρακούνησε. Εκεί κατάλαβα ότι καλή η θεωρία, όμως υπάρχει και η πραγματικότητα που πολλές φορές γίνεται πολύ σκληρή.
Δηλαδή τι; Αύριο όλη μου η περιουσία θα είναι ότι έχω στην τσέπη; Η πρώτη σκέψη….. μα φυσικά να σπεύσω στην τράπεζα να τραβήξω όσα λεφτά μπορώ. Αφού όμως σκέφτηκα πιο ψύχραιμα είπα να ψάξω να βρω τι ακριβώς σημαίνει χρεωκοπία στην πράξη.

Κατ’ αρχήν, η χρεωκοπία ενός κράτους είναι ουσιαστικά η επίσημη εξαγγελία της κυβέρνησης του, με την οποία καθιστά διεθνώς γνωστή την αδυναμία της να πληρώσει τις υποχρεώσεις της.

Οι αιτίες μπορεί να είναι πολλές όπως κερδοσκοπική επίθεση εναντίον του κράτους και του νομίσματός του, η αρνητική οικονομική συγκυρία στις χρηματαγορές καθώς και μίας σειρά ελλειμματικών προϋπολογισμών. Στην περίπτωση της χώρας μας θα μπορούσε κανένας να διακρίνει έναν συνδυασμό των παραπάνω αιτιών (παρά την ιδιομορφία της ευρωζώνης), πράγμα που κάνει μια επικείμενη χρεωκοπία να φαντάζει πιθανή.

Ας πάμε τώρα στην ταμπακέρα, που δεν είναι άλλη από τα αποτελέσματα που μπορεί να επιφέρει μια τέτοια εξέλιξη.

Η πτώχευση ενός κράτους επιβαρύνει τους πάσης φύσεως πιστωτές του, το ίδιο το κράτος, την οικονομία του και τους πολίτες του. Αναλυτικότερα, όπως είναι φυσικό, οι πιστωτές ενός κράτους χάνουν εξ’ ολοκλήρου ή ένα μέρος αυτών που του έχουν δανείσει, καθώς επίσης και τους τόκους των χρημάτων τους. Συχνά βέβαια, στα πλαίσια διεθνών διαπραγματεύσεων, συμφωνείται η πληρωμή ενός ποσοστού των χρεών.
Το ίδιο το κράτος επιβαρύνεται κυρίως λόγω της απώλειας της εμπιστοσύνης και της αξιοπιστίας του, η οποία έχει σαν αποτέλεσμα τον πιστοληπτικό του «θάνατο». Μετά από ένα τέτοιο πλήγμα, θα χρειαζόντουσαν πολλά χρόνια ίσως και δεκαετίες μέχρι να καταφέρει να ανακάμψει και να ορθοποδήσει οικονομικά. Αμέσως μετά ακολουθεί μία πολύ μεγάλη τραπεζική κρίση καθώς και μία εκτεταμένη οικονομική κρίση.
Επίσης η χρεωκοπία ενός κράτους σημαίνει πρακτικά για τους πολίτες του τη μείωση των αποταμιεύσεων τους, είτε επειδή είναι πιστωτές του κράτους τους, είτε επειδή το νόμισμα υποτιμάται ραγδαία (δεν ισχύει για τις χώρες του Ευρώ – εκτός της περίπτωσης που σε αναγκάσουν να βγεις), ενώ δεν προλαβαίνουν να κάνουν αναλήψεις από τους τραπεζικούς λογαριασμούς τους. Όσον αφορά για το θέμα των καταθέσεων δεν υπάρχει κάποια δεδομένη πρακτική που ακολουθείται σε αυτές τις περιπτώσεις πράγμα που σημαίνει ότι εξαρτάται από τους χειρισμούς της εκάστοτε κυβέρνησης και της αντοχής του τραπεζικού συστήματος.
Το μόνο βέβαιο είναι πως η έμμεση επιβάρυνση των πολιτών από τα καταστροφικά αποτελέσματα στην οικονομία του κράτους (τράπεζες, επιχειρήσεις κλπ) είναι πολύ πιο επώδυνη, κυρίως λόγω της υψηλής ανεργίας που ακολουθεί, καθώς επίσης της απώλειας όλων σχεδόν των κοινωνικών παροχών (παιδεία, υγεία κλπ) που απολάμβαναν.

Μια τέτοια εξέλιξη για τη χώρα μας φαντάζει μακρινή για πολλούς (και μάλλον έτσι είναι) λόγω της ιδιαιτερότητας του νομίσματός μας. Από την άλλη πάλι κάποιες από τις συνέπειες μιας μίνι χρεωκοπίας τις βιώνουμε πλέον καθημερινά.

Είναι σίγουρο πως η οικονομική κρίση κάποια στιγμή στο μέλλον θα παρέλθει αφήνοντας βέβαια τα σημάδια της. Το αν θα γίνουμε εμπειρότεροι ή σοφότεροι δεν το ξέρει κανένας, το σίγουρο όμως είναι ότι θα έχουμε γίνει ……οικονομολόγοι!!

Πηγή : Από ανάλυση του Βασίλη Βιλιάρδου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου